علائمی که نشان می دهد به موبایل اعتیاد دارید - پرسینا بلاگ

می گفت گاهی اوقات با اضطراب و ناراحتی شدید از خواب می پرد و گوشی اش را با سرعت برمی دارد و صفحه اش را بالا و پایین می نماید، درحالیکه می داند هیچ کاری ندارد و منتظر هیچ کسی نیست که به او پیغام بدهد، بعدخیالش جمع می گردد و دوباره می خوابد و تا چندین بار در طول شب این اتفاق می افتد تا اینکه صبح خسته و کوفته از رختخواب بلند می گردد می فهمد آخرین بار که بیدار شده با گوشی در دستش به خواب رفته؛ به جز همه این ها همواره منتظر یک اتفاق بد است، اینکه گوشی اش زنگ بخوردو یک خبر بدی به او بدهند. این حالت ها آنقدر اضطرابش را زیاد نموده که به تپش قلب افتاده و گاهی حتی بدون مجوز دکتر قرص هم می خورد.

این ها بخشی از صحبت های یک معتاد به گوشی است. بله درست شنیدید. معتاد به گوشی که دچار اختلال نوموفوبیا است یعنی همان اختلال اضطرابی به گوشی های هوشمند و صفحات مجازی که استفاده مدام از گوشی، تبلت یا رایانه را شامل می گردد و باعث اختلال در زندگی، کار، درس و روابط افراد می گردد.

خیلی ها اصلا خودشان اعلام می نمایند که باگوشی شان ازدواج نموده اند، این ها هرگز نمی توانند یک رابطه درست صمیمانه با دیگران داشته باشند، چون رفتارشان باعث آزار سایرین است. اما چه شد که اینطور شد؟ چرا در عصر تکنولوژی که قرار بود این فناوری و تکنولوژی به یاری ما بیاید و باری از دوشمان بردارد، باری هم بر دوشمان شد و در واقع این فناوری است که سوار عده ای شده.

*نشانه های اعتیاد به گوشی هوشمند

اصلا بیایید از اینجا آغاز کنیم که معتاد به گوشی همراه به چه کسی می گویند؟

سمیرا آل بویه روان شناس، چند علامت را که نشان می دهد فردی دچار اعتیاد به گوشی است، لیست بندی می نماید:

-کسی که مدام موبایلش را چک می نماید، حتی زمانی که کار واجبی ندارد یا پیغام یا زنگی ندارد که منتظرش باشد.

-کسی که دچار اختلال نوموفوبیا است، یعنی اگر یک لحظه گوشی اش از او دور باشد، نگران شده و مضطرب می گردد.

-کسی که در فضای مجازی بی فایده گردی می نماید، یعنی اخبار، ویدئو ها و عکس هایی را دنبال می نماید که به دردش نمی خورد.

-کسی که تأیید طلب است یعنی اگر پست یا عکس یا مطلبی جایی بگذارد، و لایک و کامنت کافی نگیرد، عصبانی و ناراحت می گردد.

-کسی که پنهان کار است یعنی چت های خصوصی با کسانی دارد که نزدیکانش از آن ها با خبر نیستند؛ بنابراین کسانی که مدام گوشی دستشان است و لحظه ای آن را از خودشان جدا نمی نمایند، زمانی که گوشی خاموش می گردد استرس می گیرند، به جای صحبت کلامی با اعضای خانواده پیغامک می دهند، بدون گوشی هیچ جا نمی روند، حتی موقع تماشای تلویزیون یا کار گوشی دستشان است، هنگام راه رفتن آن را چک می نمایند و مورد سرزنش دیگران دراین رابطه قرار می گیرند، دچار اعتیاد به گوشی هستند.

اختلال های مرتبط با گوشی های همراه و اینترنت به جز علائم اضطرابی باعث مسائل دیگری مثل فشار و آسیب به چشم، خطر تصادف، سندروم گردن، چاقی، سندروم کانال کارپال و کاهش کیفیت خواب می گردد.

*راه چاره های درمان اعتیاد به گوشی

حال که می بینیم فناوری های امروزی تا عمق و ریشه های وجودی زندگی مان گسترده شده است، باید یک طوری خزنده های بی صدا را ریشه کن کنیم و ارتباطمان با آن ها در حد یک سلام و احوالپرسی و راه افتادن کارمان باشد، نه اینکه با آن ها ازدواج کنیم.

و، اما حالاچه کنیم؟

آل بویه در این باره می گوید: شاید گفتن اینکه استفاده از گوشی را محدود کنیم، برای معتادان به گوشی های همراه و فضای مجازی شوخی مضحکی باشد، اما واقعا باید این اتفاق به طرق مختلف رخ بدهد مثلا اینکه نوتیف ها و صدای پیغام ها را خاموش کنیم تا به خاطر هر دینگ دینگی سراغ گوشی نرویم و زمان زیادی را صرف کنیم.

دوم اینکه گوشی را زمان خواب با خود به رختخواب نبریم به جای آن یک جایگزین بگذاریم مثل کتاب یا یک موسیقی آرام که ما را مشغول کند تا خوابمان برود و به جایش مدام گوشی و شارژر و تماشا فیلم و عکس که بدتر ما را مضطرب و از خواب بی خواب می نماید، نباشد. حتی برای تنظیم ساعت بیدار شدن هم می توانیم یک ساعت کوکی یا زنگدار تهیه کنیم و از آن به جای گوشی استفاده کنیم تا به بهانه اینکه ساعت می گذاریم، گوشی مدام تا نیمه شب دستمان نباشد.

سوم ابتدای صبحمان را با گوشی و چک کردن اخبار آغاز نکنیم چرا که اینکار اول صبح باعث حالت اضطرابمان می گردد. به جای زمان های معینی برای استفاده و چک کردن گوشی قرار دهیم، مثلا در یک بازه زمانی در محل کار یا هنگامی که کلاس نداریم.

چهارم هنگام مصرف هر وعده غذایی گوشی کنار دستمان نباشد تا بخواهیم ازاخبار جهان آگاه شویم بلکه صبحانه، ناهار یا شاممان را با لذت بدون فضای مجازی و استوری و هر چیز دیگری بگذرانیم. پنجم گاهی گوشی را از دسترس خارج کنید، مثلا صدایش را قطع کنید یا اینکه خاموش کنید تا به کارهایتان با تمرکز برسید و ذهنتان هم آرام باشد.

ششم اگر والدین خانه هستید برای استفاده از گوشی در منزل قوانینی معین کنید، مثلا موقع غذا همه گوشی هایش را در جایی معین بگذارند یااینکه موقع خواب با خودشان به اتاق خواب نبرند و اینکه زمان صحبت اعضای خانواده با هم گوشی دست کسی نباشد و قوانینی از این دست که همه آن ها را رعایت نمایند. اینطور دیگر مدام مادر یا پدر مجبور نیستد فریاد بزنند که بچه ها گوشی را کنار بگذارید و سر سفره بیایید یا با هم صحبت کنیم.

این نکته را هم در نظر داشته باشید که اعتیاد به گوشی یک شبه یا یک هفته ای ترک نمی گردد بلکه این عادت به مرور ایجاد شده و به سختی هم ترک می گردد نکته مهم این است که در آن ممارست داشته باشیم و به تدریج ساعت های استفاده نکردن از گوشی را زیاد کنیم نه یک مرتبه! بعضی کارشناسان فضای مجازی هم معتقدند که به جای قطع کردن گوشی باید استفاده از آن را کم کرد چرا که با قطع یک مرتبه احتمال بازگشت نیز زیاد است، اما اگر بتوانیم مدیریت درست داشته باشیم، نتیجه خوبی هم می گیریم.

چند نکته دیگر نیز در این زمینه حائز اهمیت است که می توانیم بدان اشاره کنیم. مثلا اینکه بعضی از کانال ها، گروه ها و فعالیت های غیرضروری در فضای مجازی را اگر ترک کنیم، ارتباطمان با گوشی کمتر می گردد و اعصابمان نیز راحتتر است. مثلا اگر ما در چندین فضای مجازی عضو هستیم و در هر کدام در تعداد زیادی گروه نیز فعالیت داریم، نمی توانیم در آن واحد یا حتی در یک روز به همه آن ها جوابگو باشیم و در آن ها مشارکت کنیم و همین باعث اضطراب زیادمان می گردد. پس برترین حالت این است که در این فضا ها هرکدام که بیشتر مورد استفاده، احتیاج و پسند ما است، آن را حفظ کنیم و بقیه را حذف یا کمرنگ کنیم و در گروهی عضو نشویم که مجبور به چک کردن مدام آن ها باشیم.

در یک دوره ای اینطور شده بود که همه مردم برای فضا های مجازی مدام دنبال سلفی گرفتن بودند و همین هم دردسر های زیادی را برای خیلی افراد ایجاد کرد، اما یکی از مسائل اعتیاد به گوشی همین سلفی گرفتن مدام است که باید آن را ترک کنیم و راه چارهش این است که با گذر زمان استفاده از آن را کاهش دهیم و با این کار اعتماد به نفسمان هم افزایش پیدا می نماید. یک قانون دیگری نیز مطرح شده به نام قانون 20-20-20 یعنی اگر مدت زمانی که به گوشی نگاه می کنید 20 دقیقه است، 20 ثانیه به چشمانتان استراحت دهید و به یک شی که از شما 6 متر فاصله دارد نگاه کنید تا چشم استراحت کند و مسائل خشکی و تاربینی کم گردد.

بعضی از افراد هم هستند که به خاطر بازی های گوناگونی که در گوشی هایشان دارند مدام گوشی دستشان است مثلا مدام باید مراحل مختلف را در یک بازی آنلاین طی نمایند و همین آن ها را دچار مشکل در زندگی می نماید. بهتر است که بازی های مختلف را در گوشی حذف کنید و یا اینکه هیچ بازی آنلاینی در گوشی نداشته باشیم. گاهی هم ضروری است که به خود گوشی استراحت بدهیم و با اعضای خانواده وقت بگذرانیم مثلا به گردش و سرگرمی بدون گوشی برویم و از زندگی لذت ببریم.

با تمام این احوال اگر باز هم نمی توانید اعتیاد به گوشی را کنار بگذارید بهتر است که به مشاور خانواده مراجعه کنید چرا که عوارض ناشی از اعتیاد به گوشی خیلی زیاد است و علاوه بر مسائل جسمانی و عقب افتادن از برنامه های زندگی بر روح و روان ما نیز اثر منفی دارد.