معیشت سخت کارگران در صنایع - پرسینا بلاگ

این شهرک به دلیل نزدیک بودن به تهران مزیت های زیادی برای استقرار صنعت دارد، اما این روزها حال و روز صنعت مستقر در این شهرک چندان خوب نیست. مشاهده میدانی وضعیت شهرک شکوهیه در سال رونق فراوری با حمید زنگارکی مهندس عمرانی که در کار فراوری بلوک های سقفی است آغاز شد. او که حدود 700 میلیون تومان سرمایه گذاری بدون وام داشته، از سنگ اندازی در راستا دریافت وام گلایه دارد و این که به سرمایه در گردش هیچ گونه تسهیلاتی پرداخت نمی گردد.

زنگارکی می گوید: مواد اولیه را از دلال می خریم. می خواستیم از بورس کالا تهیه کنیم که برای ما 10 تن در نظر دریافتد. 10 تن مصرف 15 روز کارخانه ماست و بقیه را باید از دلال بخریم. دلال ها مواد را از کارخانه می خرند و در انبارها دپو می نمایند. قیمت که بالا می رود، وارد بازار می نمایند. البته مقداری نظارت بر انبارها بیشتر و وضعیت بهتر شده، اما دلال ها همواره راهی برای فرار از قانون دارند. وی معتقد است: بورس کالا موادی عرضه می نماید که چندان مفید نیست و مشتری ندارد. به همین دلیل مجبور است کالا را از بورس تهیه و به دلال بفروشد تا بتواند موادی که برای فراوری او کاربرد دارد خریداری کند.

زنگارکی می افزاید: ظرفیت کارخانه خالی است و اگر سرمایه در گردش و مواد اولیه داشته باشم می توانم برای 7 نفر شغل ایجاد کنم. همه مجوزهای قانونی اعم از اقتصادیات و بیمه را گرفته ام و مراحل قانونی را پشت سرگذاشته ام. بعضی واحدها مثلاً در جاده کوه سفید هستند که غیرقانونی کار می نمایند و به دلیل پرداخت نکردن اقتصادیات، بیمه و... هزینه تمام شده آنها پایین تر است و رقابت با چنین واحدهایی سخت است.

این افراد دانش و تجربه ای هم ندارند، اما وارد بازار رقابت شده اند و هیچ نهادی به روند کارشان نظارت ندارد. محصولشان هم نه کندسوز است و نه وزن استاندارد را دارد. اگرچه با توجه به این شرایط، ادامه فراوری برای او توجیه اقتصادی ندارد، اما چون شغلش این است و در پروژه های خود از محصولاتش استفاده می نماید، هنوز آن را کنار نگذاشته. وی می گوید: دنبال دریافت 300 میلیون تسهیلات هستم، اما نمی توانم دریافت کنم. درصورتی که تا حالا حتی یک ریال هم وام نگرفته ام و کارخانه ام هم تضمین بازگشت است. با این حال، نه سرمایه، نه مواد اولیه، نه تسهیلات و نه ماشین آلات که کارگران، حیاتی ترین بخش فراوری را تشکیل می دهند و اگر آنها نباشند، خط فراوریی به افتتاح نخواهد رسید.

• دشواری تهیه مواد اولیه

با مصطفی صحبت می کنم که 14 سال سابقه کارگری دارد. در شهرک فاطمیه زندگی می نماید و در فراوریی پلاستیک فریزر شاغل است. مبنای حقوقش قانون کار است و می گوید روزانه 2 تن در روز کیسه فراوری می نمایند. از او درباره شرایط کار و زندگی می پرسم که می گوید: همه از روی ناچاری این جا هستند. 12 ساعت کار می کنیم، اما حقوق 8 ساعت را می گیریم. در همین کوچه نزدیک 40 کارخانه وجود دارد که فقط 2 کارخانه باز است. همه در همین یکی دو ساله تعطیل شده و بیشتر هم به دلیل مواد اولیه است. فشار همواره به کارگر می آید. 2 سال است زندگی مشترک را آغاز نموده ام، اما زندگی را با ماهانه یک میلیون و 800 هزار تومان به سختی می گذرانیم. خانه ای را با 20 میلیون تومان رهن و ماهی 800 هزار تومان اجاره نموده ایم.

مهدی کاقتصادی کارگر دیگری که 10 سال است در حرفه فراوری پلاستیک فریزر اشتغال دارد از سرمایه گذاری در این حوزه می گوید: ابتدا که کار را آغاز کردم با 50 میلیون تومان بود، اما الان شاید یک میلیارد تومان ارزش اقتصادی داشته باشد. وی ادامه می دهد: فروش خوب است، اما خرید مواد اولیه کار سختی است. تقاضا زیاد است، اما عرضه مواد اولیه در بورس کالا کم است. روزی 7 تن احتیاج به مواد اولیه داریم که بورس کالا تقریباً روزی 2 تن به ما می دهد و مجبوریم بقیه را از بازار آزاد، گران تر تهیه کنیم.

کاقتصادی می افزاید: اگر مسئولان سری به این شهرک بزنند و وضعیت ما را ببینند می تواند از راه های مختلف به ما یاری نمایند. یکی از مسائل ما شرایط سختی است که برای دریافت وام از بانک پیش پای ما می گذارند. سند ملکی به ارزش مبلغی که وام بگیریم نداریم و هر چه سرمایه از روز اول داشتیم مواد اولیه و دستگاه خریدیم. همین است که با 40 درصد ظرفیت کار می کنیم و درآمدمان به قدری است که فقط چراغی روشن باشد. در استان های دیگر در سهمیه مواد و تجهیزات به صنعتگر یاری می نمایند، اما در قم از یاری خبری نیست. جالب تر این که اگر یک روز دستگاه ها به دلیل مواد اولیه ای که خودشان نداده اند خاموش گردد، پروانه ام ابطال می گردد. گرچه در پرداخت اقتصادیات، 7 سال خواب به فراورینمایندگان داده شده و امتیاز خوبی برای صنعتگران است، اما در بیمه و سهمیه مواد اولیه، تقریباً هیچ یاریی به آنها نمی گردد.

• کم شدن نیروی کار و تأخیر در پرداخت دستمزد

مصطفی رزاقی که کارگری ساده و21 ساله است می گوید: 6 سال است کار می نماید؛ 3 سال در همدان و 3 سال در شهرک شکوهیه قم. او ساکن قلعه کامکار است و یک میلیون و 700 هزار تومان برای 12 ساعت می گیرد که کفاف خانواده 3 نفره او را نمی دهد. از کم شدن نیروی کار گلایه دارد که فشار کاری او و همکارانش را بیشتر نموده و این که حقوقشان از سال گذشته با تأخیر پرداخت می گردد.

• تعدیل نیروهای باسابقه

مسلم سیدزاده با 46 سال سن که به لطف مسکن مهر پردیسان به صورت اقساطی صاحب خانه شده می گوید: حدود 30 سال است کار می کنم که 20 سال از آن را در این کارخانه بودم، اما از وضعیت کار راضی نیستم، چراکه پرداخت حقوق و بیمه به موقع نیست و به تازگی این مسائل بیشتر شده و شرایط هر روز سخت تر می گردد. دریافتی من با 20 سال سابقه و داشتن یک داماد و یک عروس، 2 میلیون تومان است. بیشتر نیروها مثل من هستند. کارخانه با نیمی از ظرفیت خود کار می نماید و نیرویی که می آورند هم دیگر با این شرایط نمی ماند. ما هم که مانده ایم به دلیل این است که سن مان بالا رفته و جای دیگر کاری به ما نمی دهند.

حسن هاشمی کارگر دیگر همین کارخانه است که حال صنعت را خوب نمی داند و می گوید همین چند ماه پیش، 30 نفر تعدیل نیرو داشتیم. بین این افراد کسانی بودند که 15 سال سابقه کار داشتند و اکنون بیکار هستند. شرایط صنعت طوری است که هم برای فراورینماینده شرایط بد است و هم برای کارگر. خیلی از شرکت ها را می شناسم که به دلیل نقدینگی و مسائل تأمین مواد اولیه، تعطیل شدند. یکی از دوستانم بعد از سال ها کارگری، کارگاه لوسترسازی ایجاد نموده بود. مواد خامی که کیلویی 15 هزار تومان می خرید، اکنون کیلویی 60 هزار تومان شده و دیگر نمی تواند ادامه دهد.

کارگر دیگری که او هم دل پری از مسائل دارد وسط صحبت های هاشمی می آید و می گوید: بیشتر افراد در کارخانه شهرک شکوهیه با حداقل نیرو کار می نمایند و در حدی است که چراغی روشن باشد نه کار واقعی. تا وقتی جوان هستی جذب کار می نمایند و تا می گردد از تو کار می کشند، اما کمی که سن بالا می رود می بینند که دیگر نمی توانی مثل قبل کار کنی و در نتیجه به راحتی تعدیل می شوی. کارگران دیگری جمع می شوند و از میان آنها فرد دیگری صدا بلند می نماید که ما چقدر مگر درآمد داریم که از ما اقتصادیات کم می نمایند. از حقوق من 270 هزار تومان اقتصادیات کسر می نمایند. ما نمی توانیم با این شرایط به زندگی مان برسیم. من در این هفته یک روز هم با زن و بچه ام نبودم. همه اش اضافه کار ایستادم تا چرخ زندگی بچرخد.

هاشمی می گوید: هر مسئولی که خبر یا وعده از بهبود شرایط می دهد، بیاورید در محیط کارگری. چون از ما کناره گیری می نمایند، فقط وعده می دهند و کسی هم نیست از آنها مطالبه کند. هنگام خاتمه کار، حجم زیادی از کارگران با سرویس های واحدهای فراوریی یا وسایل نقلیه شخصی به سمت خانه خود می روند که دیدن چهره خسته و درهم کشیده شان، گویای همه چیز است. این صحنه ای از خروج کارکنان یکی از کارخانه های قطعات خودرو با قدمت 24 ساله و تعداد 120 کارگر، فرصت مناسبی برای آنالیز وضعیت شغلی آنها است.

سفر به دور زمین: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور ارزان، تور لحظه آخری، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه

مجله سرگرمی: پرسینا بلاگ، سیستم مدیریت محتوا پرسینا