راهنمای قایقرانی در آب های خروشان رودخانه ارمند - پرسینا بلاگ

رفتینگ به معنی کلک سواری یا قایقرانی در رودخانه های خروشان یا آب های سفید (white water Refting) ورزش و سرگرمیی پرهیجان است که سوار بر قایق های بادی مخصوص و در رودخانه های پرآب انجام می گردد. این ورزش به این علت با عنوان آب سفید هم شناخته می گردد که در قسمت های خروشان رودخانه، آب کف نموده و سفید رنگ می گردد. نباید فراموش کنید که رفتینگ فقط سرگرمی نیست؛ بلکه ورزشی است که قوانین مخصوص به خود را دارد.

این ورزش مفرح و هیجان انگیز در سال 1383 وارد ایران شد و با شناسایی پتانسیل رودهای زاینده رود و ارمند تورهای یک یا دو روزه قایقرانی در آن ها راه اندازی شد.

در تقسیم بندی بین المللی درجه سختی رودخانه ها را به شش دسته کلی تقسیم می نمایند که درجه یک شامل جریان آب آرام بوده و راحت ترین و آسان ترین نوع رودخانه محسوب می گردد و درجه شش مربوط به سخت ترین و خطرناک ترین نوع رودخانه ها است. قایقرانی در رودخانه هایی با امواج پنج و شش می تواند خطرات بسیار جدی جانی برای قایقرانان به همراه داشته باشد. امواج درجه شش معمولا به سختی قابل عبور هستند و خطر مرگ قایق ران را تهدید می نماید. بنابراین رفتینگ در چنین رودهای خروشانی به هیچ وجه توصیه نمی گردد.

رودخانه های بسیاری با درجات سختی متفاوت در ایران قابلیت رفتینگ را دارند. رودهایی همانند:

رودخانه ارمند در استان چهارمحال و بختیاری (درجه سختی 2.5 تا 3.5) مناسب برای کایاک سواری از مبتدی تا حرفه ای و رفتینگ.

رودخانه سفید رود در استان گیلان (درجه امواج 2 تا 3) مناسب برای رفتینگ و کایاک سواری.

رودخانه سزار در استان لرستان (درجه امواج 2 تا 4) مناسب برای رفتینگ و کایاک سواری از مبتدی تا حرفه ای.

رودخانه کرج در استان تهران (درجه امواج 2 تا 4) مناسب برای کایاک سواری و رفتینگ حرفه ای.

رودخانه سیروان در استان کردستان (درجه امواج 3 تا 5) مناسب برای رفتینگ و کایاک سواری از مبتدی تا پیشرفته.

رودخانه زاینده رود در استان های اصفهان و چهار محال و بختیاری (بیشتر جهت آب راکد است و در محدوده پل زمانخان درجه امواج 3 تا 4) برای رفتینگ سرگرمیی و آرام مناسب است.

رودخانه ارمند در منطقه استان چهارمحال و بختیاری یکی از منطقه ها موجود در کشور است که می توان برای این ورزش به آنجا سفر کرد؛ امکانی که به صورت رسمی چند سالی است که برای علاقه مندان این رشته فراهم شده است. با آغاز طرح اکوتوریسم رودخانه ای در ایران، ارمند به وسیله تیم شناسایی ایران رفتینگ و کارشناسان نپالی آنالیز شده و حدود 16 کیلومتر از آن، در فاصله روستای معدن تا روستای ارمند در نزدیکی لردگان برای راه اندازی طرح اکوتوریسم رودخانه ای انتخاب شد. درجه سختی قسمت های خروشان این رودخانه بین 2.5 تا 3.5 است. این رودخانه از نظر قایقرانی، تخصصی است و راهنمایان و قایق ران ها باید علاوه بر مهارت کافی در راهنمایی قایق ها، به وسایل ایمنی و تجهیزات لازم برای چنین سفری هم آشنا باشند.

نباید فراموش کنید که به هیچ وجه بدون گروه راهنما قایقرانی در آب های خروشان را آغاز نکنید. به علت تخصصی بودن و خطرات احتمالی باید این سفر به همراه راهنمایان باتجربه و تجهیزات تخصصی انجام گردد؛ در غیر این صورت حوادث ناگواری در کمین مسافران خواهد بود. یکی از برترین راه ها ثبت نام در یکی از شرکت های مسافرتی است که مجوز برگزاری این تور را دارا بوده و پایبند به استانداردهای بین المللی این رشته باشند. شما می توانید پس از هماهنگی خود را به روستای معدن، یعنی محل آغاز قایقرانی برسانید و سپس به گروه اصلی بپیوندید. بعلاوه می توانید دو جهت برای رسیدن به این روستا انتخاب کنید؛ شهرکرد و بروجن. جهت هوایی، ریلی و جاده ای می توانند از انتخاب های شما باشند. در صورتی که جهت جاده ای را انتخاب کنید و مبدأ حرکت هم تهران باشد، شهرهای قم، ساوه، دلیجان، میمند، اصفهان و شهرکرد را پیش رو دارید. در صورت انتخاب بروجن به عنوان مقصد هم پس از اصفهان به سمت دو راهی زرین شهر رفته و از آنجا هم به بروجن خواهید رسید.

برای رسیدن به شهرکرد به وسیله جهت هوایی یک ساعت در راه خواهید بود. جهت مستقیم ریلی ای تا شهرکرد وجود ندارد. شما می توانید با قطار در یک سفر هشت ساعته خود را به اصفهان برسانید و بعد از حدود دو ساعت رانندگی به شهرکرد برسید.

بعد از رسیدن به شهرکرد، پس از پشت سر گذاشتن شهرهای کوچک کیار، اردل، ناغان، دورک و دره عشق به روستای معدن می رسید. در این جهت چشم میزانای زیبایی مثل تالاب چغاخور، پل تاریخی و اعجاب انگیز منطقه دوپلان، آبشارهای دورک و دره عشق، دریاچه های فصلی، کوه های مرتفع بسیار و دره های عمیقی قرار گرفته است. طول این جهت از شهرکرد تا روستای معدن 160 کیلومتر است. در صورتی که جهت دوم را انتخاب کنید، راه شما 30 کیلومتر نزدیک تر خواهد شد.

در این جهت تالاب گندمان و چشمه سیاه و سرد سر راه شما هستند.

اگر شب به شهر کرد یا بروجن رسیدید، در شهرهای شهرکرد و بروجن اماکن اقامتی مناسبی نظیر هتل و مهمان سرا وجود دارد. لردگان نزدیک ترین شهر به رودخانه ارمند است و شما می توانید شب را آنجا بگذرانید.

اگر آشنایی در این شهر ندارید، مهمان سرا جهانگردی و مهمان سرا بهاران تنها اقامتگاه ها برای ماندن شما در این شهر هستند. در خانه های روستایی منطقه هم می توانید اتاقی کرایه کنید.

علاوه بر این، امکان برپایی کمپ های اکوتوریستی در برخی نقاط دشت ارمند هم وجود دارد. علاوه بر توجه به شرایط آب و هوایی، به علت امکان طغیان رودخانه ها نباید چادرها را در نزدیکی رودخانه بر پا کرد. علاوه بر این به علت وجود حشراتی مثل عقرب و رتیل هم برپایی چادر و کمپ چندان توصیه نمی گردد. از هر جایی که خود را به ارمند رسانده اید، مهم آن است که وسایل سبک شخصی و کارت شناسایی، دفترچه بیمه، کرم ضدآفتاب، عینک آفتابی بنددار، لباس و کفش مناسب قایقرانی را به همراه داشته باشید. داشتن کفش های سبک و لباس های نایلونی توصیه ما است؛ چون در صورتی که خیس شوید، وزن کمتری خواهند داشت.

پس از رسیدن به نقطه آغاز قایقرانی، یعنی ساحل رودخانه ارمند، راهنمایان، قایق ها و تجهیزات را آماده کردند. در اینجا باید جلیقه نجات و کلاه ایمنی پوشید و پارو در دست گرفت. بهتر است از میان انتخاب های موجود کلاه و جلیقه هایی میزان خودتان انتخاب کنید.

چون این سفر روی آب حدود چهار ساعت طول خواهد کشید؛ بنابراین در این سفر باید راحت ترین لباس های ممکن را پوشید. نیمی از جهت این رودخانه جریانی خروشان و پیچ های تند و نیم دیگر این جهت هم چشم میزانای زیبایی دارد. بنابراین باید انتظار هر چیزی را داشت. برای تجربه این ماجراجویی، لازم نیست که حتما شنا بلد باشید؛ مهم ترین نکته آن است که از آب نترسید. پس از پوشیدن جلیقه نجات و کلاه ایمنی، سرپرست تیم قایقرانی آموزش اولیه در مورد نکات ایمنی، نحوه پارو زدن، نحوه نشستن در قایق، دستورات راهنما و هماهنگ شدن با راهنما در قایق، وظایف راهنماها و مسافران شرح می دهد؛ چراکه در قایق، راهنما نقش فرمانده و مسافران حکم سرباز را دارند، بنابراین باید به دقت به دستورات راهنما عمل کرد.

با اعلام سرپرست، گروه حرکت خود را آغاز می نماید. در ساحل روستای معدن سوار قایق ها که معمولا ظرفیت حمل هشت نفر را دارند، خواهید شد. شما در محل آرام رودخانه سوار قایق ها می شوید و پس از طی جهتی کوتاه رودخانه آب ونک به این رود ملحق می گردد و چون در جهت خود از کنار دو چشمه گوگرد می گذرد، بوی گوگرد در این منطقه ممکن است کمی شما را آزار دهد. پس از کمی پارو زدن در حاشیه رودخانه به معدن نمک برخورد می کنید که سال های قبل نمک خوراکی مردم روستاهای اطراف را تأمین می نموده است.

تقریبا پس از حدود یک ساعت و نیم حرکت در رودخانه بخش های هیجان انگیز سفر (یعنی خروش آب ها) فرا می رسد. مهم ترین نکته در این بخش آن است که از آب نترسید و مطابق با دستوراتی که به شما گفته شده، عمل کنید. حتی اگر در آب هم افتادید نگران نباشید، چون هم جلیقه و کلاه ایمنی سرتان است و هم اینکه راهنماها بلافاصله شما را با طناب یا قایق نجات از آب خواهند گرفت. قسمت بالای رودخانه خروشان است و عبور از آن ها به مهارت بسیار بالایی احتیاج دارد؛ نقاطی که در صورت کم تجربگی راهنما می توانند خطرآفرین باشند.

از این پس جریان رودخانه ملایم می گردد و زمان زیادی برای لذت بردن از منظره ها اطراف دارید. پس از حدود دو ساعت و نیم قایقرانی به دشت ارمند می رسید. پس از حدود 20 دقیقه طولانی ترین بخش خروشان رودخانه به سرانجام می رسد؛ هرچند که در فواصل دیگر هم این هیجانات برای شما تکرار خواهد شد. بعد از دست وپنجه نرم کردن نسبتا طولانی ای با موج های خروشان نوبت به استراحت است. دیگر به صخره هایی خواهید رسید که چشمه های آب از آن ها بیرون می آید و وارد رودخانه می گردد. این محل یکی از زیباترین نقاط رودخانه است.

شما می توانید برای دقایقی روی این صخره ها استراحت کنید. علاوه بر این به علت عمق کم آب در این نقطه می توان تنی هم به آب زد. پس از آنکه دوباره سوار قایق شدید، با حرکت آرام در رودخانه در چندین نقطه از رودخانه عشایر و روستاییان را خواهید دید که در حال شستن لباس، چرای دام یا ماهیگیری هستند. در چهار کیلومتر سرانجامی جهت، دیگر خبری از امواج خروشان نیست و تنها چشم میزانای زیبا به استقبال تان می آیند. کم کم با قایق از زیر آبشاری به ارتفاعی حدود ده متر رد می شوید که آب آن روی درختان ریخته و از روی درختان بر سر شما می ریزد.

در نزدیکی این آبشار در راه چند اشکفت (غار کوچک) وجود دارد که در دهانه آن ها پرستوها با گل لانه ساخته و دائم به سمت آن ها پرواز می نمایند و باز می گردند. نقطه سرانجامی قایقرانی یک روزه شما پل ارمند است. در کنار پل، قایق ها را از آب بیرون کشیده و ناهار دیر هنگام خود را در ساحل رودخانه صرف خواهید کرد.

عکس کاور از سایت www.alanyatours.org