شکست رویکرد نیابتی آمریکا در خاورمیانه به روایت فارن پالیسی - پرسینا بلاگ

به گزارش خبرنگاران، الکساندرا اشتارک محقق اندیشکده آمریکای نوین در مقاله ای که در نشریه فارن پالیسی منتشر شده با ارزیابی سیاست ها و رویکرد اصلی دولت های مختلف امریکا در خاورمیانه می نویسد:

همه دولت های آمریکا در دو دهه اخیر، علیرغم سیاست های متفاوتشان، تلاش کردند اهداف رو به گسترش امنیتی در خاورمیانه را با منابع محدودی که در اختیار دارند، پیش ببرند.

در عین حال، دولت های آمریکایی، متوجه هستند که از نظر سیاسی ممکن نیست که حداکثر منابع را برای پیگیری این اهداف به کار گیرند.

صرفنظر از عناوین مختلفی که به رویکرد هریک از دولت های آمریکا در این دو دهه داده شده، اهداف و اقداماتشان تقریبا یکسان بوده: توانمندسازی بازیگران محلی برای جنگیدن در نبردهایی که خود آمریکایی ها مایل به جنگیدن در آن نبوده اند.

اما این جنگ های نیابتی، نتوانسته اهداف راهبردی آمریکا را محقق کند و حتی در مواردی نتیجه معکوس بوده است. رویکرد نیابتی به خاورمیانه شکست خورده است.

شرکا و متحدان آمریکا در منطقه، به ویژه شیخ نشین های خلیج فارس، نقایص رویکرد خود در جنگ نیابتی را دریافته اند. در پی سرنگونی برخی دولت های منطقه در بهار عربی، قطر، امارات و عربستان سعودی، ناپایداری منطقه را فرصتی دیدند تا به نفوذ بیشتری دست یابند و دولت های مخالف خود را با دولت های مورد نظرشان جایگزین کنند. اما آنچه به دست آمد، نه یک پیروزی قاطع و سریع در سوریه و لیبی بلکه به دردسر افتادن دولت های عربی خلیج فارس در باتلاق هایی پیچیده بود بدون آنکه امیدی به پیروزی وجود داشته باشد. در یمن نیز حوثی ها به نیرویی تبدیل شدند که موشک های بالستیک را به سوی ریاض روانه کرد.

به همه موارد فوق، باید تلفات و آسیب های انسانی این جنگ ها را هم افزود که پیامدهایی ماندگار و ناشناخته خواهد داشت. دولت آمریکا نمی تواند خود را از پیامدهای این اوضاع برکنار بداند.

همزمان، ایالات متحده باید این گمان را کنار گذارد که در جاهایی که اهرم چندانی در اختیار ندارد، قادر به تغییر اوضاع به نفع خود است.

آمریکا همچنین باید مناسباتش با شرکای امنیتی منطقه ای همچون عربستان سعودی را باز ارزیابی و دگرگون کند. و حمایتش را به سرانجام دخالت های نیابتی، ورود به دیپلماسی سازنده منطقه ای و پرداختن به مسائل حقوق بشری در خانه، مشروط کند. هرچه هم که سرمایه گذاری در دیپلماسی و کمک اقتصادی زیاد باشد، باز هم از رویکرد کنونی آمریکا در خاورمیانه کم هزینه تر و موثرتر است.

311311