شلیل شبرنگ چگونه به تهران رسید؟
به گزارش پرسینا بلاگ، 137 سال پیش، تهرانی ها میوه ای به نام شبرنگ یا شفرنگ را نمی شناختند.
به گزارش گروه رسانه های دیگر خبرگزاری آنا، اولین شاخه های درخت شفرنگ در سال 1304 هجری قمری به درخواست دوست محمدخان معیرالممالک توسط جهانسوز میرزا امیرنویان فرزند فتحعلی شاه از شاهرود به تهران آورده و کاشته شد.
دوستعلی خان معیرالممالک در رجال عصر ناصری می نویسد: جهانسوز میرزا امیرنویان در یکی از روز های بهار سال 1304 قمری که به مناسبت شرکت در مراسم عید نوروز در پایتخت به سر می برد به بازدید پدرم دوست محمدخان معیرالممالک آمد و ضمن تماشای درخت های گل و میوه ای که ایشان به دست خود پیوند و تربیت می کرد، از شفرنگ شاهرود سخن به میان آورد و آن را بسیار ستود.
در آن موقع این میوه را در تهران نمی شناختند و بنا به خواهش پدرم چند شاخه که جوانه های مناسب برای پیوند داشت از آنجا فرستاد. محصول سال دوم به عنوان تحفه برای ناصرالدین شاه فرستاده شد و پس از آن شفرنگ در تهران و اطراف مورد توجه نهاده شد.
جعفر شهری در کتاب تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم قیمت شلیل را چارکی دو سه شاهی و یک من تا ده شاهی نوشته است. در حال حاضر قیمت شلیل شبرنگ از 10 تا 20 هزار تومان در میادین میوه و تره بار و میوه فروشی ها عرضه می گردد.
شهری می نویسد: چون میوه ها فصلی وارد بازار می شد و بعضی از آن ها بویژه میوه های زمستانی مرغوبیت و مطلوبیت برای عام نداشتند و قیمت های ارزانی داشتند، کسی نمی توانست برای کاسبی آن سرمایه گذاری سرقفلی دکان کند، به جز دو یا سه نقطه که یکی در اول بازار حدود چهارراه بزاز ها که مشتریان پولدار بازاری در آن رفت و آمد داشتند. در چهارراه کُنت و نرسیده به دروازه دولت هم دکان های میوه فروشی وجود داشت.
صاحب دکان میوه فروشی در دروازه دولت مردی به نام صمد بود که با مشتریانی از رجال که با خدمه هایشان به خرید می رفتند با زبان چاپلوسی برخورد می کرد و میوه های بی مصرف را جلوی چشم و میوه های خوب را در پستو می گذاشت تا بتواند با قیمت بالاتری به مشتریان پولدار بفروشد. گفته میگردد این رفتار آقا صمد از آن پس برای میوه فروشی های دیگر هم باب شد.
آن موقع هم هر میوه ای متناسب با فصل از شهر های مختلف به تهران آورده می شد. مثلا عموما مرکبات شامل پرتقال و نارنگی توسرخ و لیموترش و نارنج از جنوب و مازندران و سبزیجات و کاهو از قصبه شاه عبدالعظیم به تهران می رسید.
اما چون نهال درخت شلیل شبرنگ رشد خوبی دارد و گونه ای پربازده است، در تهران هم کاشته شد. نهال شلیل شبرنگ پیوندی تا 10 سال عمر می کند و تحمل سرمای بین 30 تا 25 درجه را دارد و در دومین سال کاشت باردهی خود را آغاز می نماید.
در فرهنگ فارسی مشخص شفترنگ که یکی از میوه های پرطرفدار فصل تابستان است نوعی شلیل قرمز معنی شده است. شبرنگ (شفترنگ) میوه ای از خانواده شلیل است و گفته می گردد این میوه برای گرمازدگی هم موثر است.
شلیل شبرنگ خواصی کمی هم ندارد. این میوه ادرارآور و ملین است و برای مبتلایان به یبوست کارگشاست. به واسطه گوشت نرمی که دارد کامل هضم می گردد. مواد قندی و نشاسته ای آن هم به راحتی هضم می گردد.
گفته می گردد این میوه دارای ویتامین آ و ث است و بتاکاروتن موجود در آن در جلوگیری از بیماری های قلبی و عروقی موثر است. فیبر، دیگر ترکیب قابل توجه در این میوه است که موجب کاهش سرعت جذب بعضی مواد مغذی بویژه قند ها می گردد و در عین حال میزان حساسیت به انسولین را نیز افزایش می دهد. مصرف شلیل می تواند در کنترل قندخون موثر باشد.
گفته می گردد در حال حاضر ایران چهارمین فراوریکننده عمده شلیل و هلو در دنیاست و استان مازندران بیشترین شلیل شبرنگ کشور را فراوری می نماید. مشتری های خارجی شلیل شبرنگ ایران معمولاً کشور های روسیه، عراق، افغانستان، پاکستان، ترکیه، تایلند، هند و کشور های حاشیه خلیج فارس هستند.
منبع: ایسنا
منبع: خبرگزاری دانشگاه آزاد آناگروه ساختمانی آبان: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت