همه چیز درباره خواص شلغم، برگ شلغم و آب شلغم

به گزارش پرسینا بلاگ، شلغم یکی از مفیدترین گیاهان دنیاست. از خواص شلغم، برگ شلغم و آب شلغم میتوان به پیش گیری از سرطان، درمان سرماخوردگی، تقویت قوای جنسی اشاره کرد.

شلغم گیاهی است با نام علمی Brassica napus و نام عمومی turnip که از خانواده شب بو است. قسمت مورد استفاده شلغم، ریشه متورم آن است که در ایران به نام شلغم مشهور است. گیاهی به رنگ سبز و سفید و یا بنفش که برگ هایی ناصاف با بریدگی های زیاد دارد. ریشه شلغم غده ای و به شکل گرد و یا دراز به رنگ سفید با لکه های بنفش می باشد. شلغم از نظر دارا بودن ویتامین و خواص معدنی ، ارزش بسیار زیادی دارد، همچنین از لحاظ سایر ویژگی های غیر غذایی نیز سرآمد بوده و جزو سبزی جات مهم و مفید محسوب می شود.

بیشتر ما شلغم را به طعم تند و تیز و بوی نامطبوع آن می شناسیم و حتی از شنیدن نام آن نیز به یاد سرماخوردگی و مریضی میفتیم اما خوب است بدانید که هم ریشه و هم برگ شلغم دارای خواص درمانی فوق العاده ای هستند که شاید کمتر داروی شیمیایی بتواند چنین مزایایی برای بدن داشته باشد.

برگ شلغم حاوی ترکیبات و مواد مغذی بیشتری نسبت به ریشه آن است اما عمدتا موقع تمیز کردن شلغم، برگ های آن دور ریخته می شوند و نادیده گرفته می شوند

یک فیلسوف مشهور رومی به نام پلینیوس پیر شلغم را یکی از مهم ترین خوراکی های زمان خود معرفی نموده است.

در ادامه به شرح چند مورد از شگفت انگیزترین خواص شلغم اشاره خواهیم کرد.

خواص شلغم

شلغم حاوی مقدار زیادی از آنتی اکسیدان ها و مواد مغذی است که خطر ابتلا به سرطان را کاهش می دهد. میزان گلوکوزینولات موجود در برگ شلغم مقدار قابل توجهی است و آن طور که تحقیقات نشان می دهد، ترکیبات گیاهی مانند گلوکوزینولات به فرایند دفع سموم در کبد یاری نموده و با عوامل سرطان زا مبارزه می کند و حتی ممکن است مانع از رشد تومور ها در بدن بشود.

برگ های شلغم و سایر سبزیجات سبز رنگ حاوی مقادیر زیادی کلروفیل می باشند و تاثیر مثبتی در انسداد چرخه مخرب آمین های سرطان زا که بر اثر کباب کردن مواد غذایی در حرارت بالا تشکیل می شود دارند.

اگر به کباب کردن خوراکی ها بر روی ذغال علاقه دارید، باید حتما این نوع غذاها را با سبزیجات سبز رنگ مصرف کنید تا اثر آن را خنثی کند.

به علاوه برگ های شلغم به عنوان منبعی فوق العاده از آنتی اکسیدان قوی ویتامین C می باشد که در برابر شکل گیری رادیکال های آزاد که از دلایل شناخته شده سرطان هستند، مقاومت می کند.

شلغم دارای خاصیت ضد التهابی است و از حملات قلبی و بیماری های قلبی پیش گیری می کند. شلغم همچنین می تواند به کاهش کلسترول خون یاری کند. این گیاه حاوی مقادیر بسیار زیادی از فولات و ویتامین B است که این مواد برای سلامت قلب و عروق حیاتی هستند.شلغم دارای مقدار زیادی فیبر می باشد که این میزان فیبر، به حفظ سلامت دستگاه گوارش بدن یاری می کند. تحقیقات نشان می دهد که گلوکوزینولات ممکن است به فرآیند باکتری های معده مانند هلیکوباکتر پیلوری یاری کند. برگ های شلغم همچنین سرشار از فیبر و حاوی مقادیر زیادی آب هستند که مانع از یبوست شده، عمل دفع را تنظیم می نمایند و به حفظ سلامت سیستم گوارش یاری شایانی می نمایند.شلغم یک منبع غنی از کلسیم، پتاسیم و مواد معدنی ضروری برای رشد استخوان هاست که به جلوگیری از بیماری های استخوان مانند پوکی استخوان یاری می کند.

از دیگر خواص شلغم می توان به این نکته اشاره نموده که این گیاه یک آنتی بیوتیک طبیعی است و مقاومت بدن را در برابر بیماری های ویروسی و عفونی بالا می برد. شلغم ترکیبات میکروب کش و ضدعفونی نماینده ای دارد که که موجب التیام علایم زکام و سرماخوردگی می شود و از ابتلا به آن ها جلوگیری می کند. شلغم همچنین خلط آور، درمان نماینده سرفه های خشک، گلو درد، ملین سینه و التیام دهنده تنگی نفس است و به طور کلی، ریه ها را پاک و با لینت ملایم روده ها سموم و میکروب ها را از بدن خارج می کند.

برای استفاده از فواید شلغم می توانید از بخور شلغم آبپز یا بخارپز استفاده کنید. این کار به التیام سردرد های ناشی از سرماخوردگی یاری نموده و ریه ها و مجاری تنفسی را از خلط های مسدودنماینده پاکیزه می کند. به این ترتیب، سینوس ها باز و گرفتگی بینی برطرف می شود. قرقره آب شلغم پخته هم برای التیام گلودرد موثر است.

همچنین می توانید شلغم خام یا پخته را رنده یا له کنید و با عسل بخورید. برای برطرف سرماخوردگی نوزادان و بچه ها می توانید در شلغم حفره ای ایجاد کنید و در آن مقداری عسل بریزید و روی آن را بپوشانید. پس از مدتی، آبی شیرینی از اختلاط عسل و آب شلغم ایجاد می شود که به عنوان یک شربت شیرین و مقوی سیستم ایمنی برای بچه ها اثرات درمانی مطلوبی دارد. یکی از موثرترین فرآورده های شلغم، سوپ آن است که خاصیت فوق العاده ای برای درمان سرماخوردگی دارد. این سوپ را از ترکیب جو، هویج، شلغم، پیاز و گشنیز تهیه کنید.

شلغم در تقویت تخمدان ها و دستگاه تناسلی نقش مهمی دارد. این گیاه زنان را مستعد باروری می کند و افزایش دهنده منی در مردان است و میل و غرایز جنسی را زیاد می کند. تخم شلغم و روغن آن از شلغم خام به مراتب خواص قوی تری دارد و با افزایش قدرت و استحکام نواحی تناسلی، برای التیام زودانزالی و ناتوانی جنسی مردان توصیه می شود و می تواند به باروری نطفه مردان منجر شود. تخم شلغم را می توان آسیاب نموده و روزانه چند قاشق چای خوری از آن میل نمود یا آن را همراه با عسل و آب جوش به صورت دم نوش نوشید.

کولین ماده مغذی و مفیدی است که در برگ های شلغم وجود داشته و به خواب، تحرک ماهیچه ها، یادگیری و حافظه یاری می کند. کولین موجود در شلغم به حفظ ساختار غشای سلولی یاری نموده و به ارسال سیگنال های عصبی یاری می رساند. این ماده موجب سهولت جذب چربی شده و التهابات مزمن را کاهش می دهد.

علاوه بر این، فولیت موجود در برگ های شلغم، با پیش گیری از تشکیل اسیدهای آمینه غیر پروتئینی موسوم به homocysteine در بدن، به درمان افسردگی یاری می کند که مانع از رسیدن خون و دیگر مواد مغذی به مغز می شود. با دخالت در چرخه تولید میزان افراطی homocysteine باعث ترشح هورمون های مفیدی مانند سرتونین، دوپامین و نورپینفرین خواهید شد که نه تنها موجب بهتر شدن خلق و خو می شود بلکه کیفیت خواب و اشتها را نیز بهبود می بخشد.

یک باور غلط درباره خواص شلغم

از قدیم گفته می شد که شلغم مقادیر زیادی انسولین گیاهی دارد که می تواند قند خون را پایین بیاورد و مصرف آن برای مبتلایان به دیابت ضرری ندارد. تحقیقات اخیر اما نشان می دهد که تاثیر شلغم خام یا آب شلغم برای کنترل قند به صورت قطعی و علمی تائید نشده است و حتی شلغم پخته می تواند افزایش دهنده قند خون، اشتهاآور و چاق نماینده نیز باشد.

همانطور که می دانید، تمام میوه ها دارای درصدی قند هستند و تنها بعضی از میوه ها یا سبزی ها که طعم تلخی دارند را می توان در گروه خوراکی های مناسب برای کنترل قند خون در نظر گرفت. بنابراین مبتلایان به قند خون بالا اگر می خواهند به شیوه طبیعی و با مصرف گیاهان و خوراکی های کاهنده قند خون، مشکل خود را تحت کنترل درآورند، حتما باید به متخصصان طب سنتی مراجعه نمایند تا به صورت مستمر و نه موقتی با برنامه های غذایی خاص قند آنها کنترل شود.

مضرات شلغم

در صورتی که از قرص های رقیق نماینده خون مانند کومادین (وارفارین) استفاده می کنید، نباید به طور ناگهانی مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین K که موجب غلظت خون می شوند را در برنامه غذایی خود کم یا زیاد نمایید.
در صورت نگهداری شلغم در شرایط نامناسب، ممکن است آب آن که حاوی نیترات است به جایگاه مناسبی برای تجمع باکتری ها تبدیل بشود. یعنی نیترات را به نیتریت تبدیل نموده و مملو از آلودگی بشود.
اگر از بیماری های قلبی عروقی یا مسائل مشابه رنج می برید، پیش از آغاز رژیم غذایی سرشار از نیترات با پزشک خود مشورت کنید. رژیم غذایی سرشار از نیترات با داروهای خاصی همچون نیترات های آلی یا داروهای نیتریت که برای آنژین، فشار خون بالای شریان ریوی، اختلالات جنسی استفاده می شود، فعل و انفعالات منفی نشان می دهد.

کدام روش بهتر است: بخارپز یا آب پز؟برای درمان سرماخوردگی مصرف مایعات گرم، انواع سوپ و آش توصیه می شود که در این میان، شیر گرم و چای تاثیر بیشتری داشته و خوردن بعضی میوه ها نیز به دلیل وجود ویتامین های مختلف در تقویت سیستم ایمنی مؤثر هستند.

افرادی که بیش از دیگران میوه مصرف می نمایند، کمتر دچار سرماخوردگی می شوند. مصرف شلغم نیز در دوران سرماخوردگی شدیدا توصیه می شود و بخور آن هم برای بازشدن سینوس ها و برطرف گرفتگی بینی مؤثر است.

شلغم سرفه را تسکین می دهد. همچنین افراد در صورتی که گلو درد دارند، قرقره آب پخته شلغم برای آنها توصیه می شود.

بهترین روش برای تهیه شلغم که ویتامین و خواص درمانی آن را حفظ کند، بخارپز کردن آن است. در این صورت تمام خواص درمانی شلغم حفظ خواد شد. در حقیقت این روش در مقایسه با آب پز شدن شلغم بهتر است زیرا هنگام آب پز شدن بخشی از خواص درمانی شلغم که مانع از ابتلای مصرف نماینده به سرطان می شود از شلغم خارج می شود.

مصرف انواع سبزی و میوه به ویژه به صورت پخته، یاری می کند تا سرماخوردگی زودتر برطرف شود و طول دوره درمان کاهش یابد.

دیگر خواص درمانی شلغم

شلغم دارای خواص درمانی فراوانی از جمله مدر بودن، حل نماینده بعضی سنگ های ادراری، ضد التهاب مثانه و ضد نقرس می باشد.
شلغم دارای ترکیبات گوگردی است و به همین دلیل دارای خاصیت ضد میکروب و ویروس نیز می باشد. پختن شلغم در مناطق سربسته باعث تبخیر مواد گوگردی آن و در نتیجه کاهش میکروارگانیزم های سرماخوردگی و آنفلوانزا می شود.
مصرف خوراکی شلغم در زمستان در جلوگیری و درمان سرماخوردگی و آنفلوانزا موثر می باشد.
از شلغم می توان محصولی تهیه نمود که به عنوان ضد سرفه و خلط آور بسیار مفید است. برای این کار باید شلغم را رنده نموده و هم وزن آن با عسل داخل ظرفی ریخته و بپزید. از این مخلوط می توان روزی چندین مرتبه و هر وعده یک قاشق غذاخوری مصرف نمود. این مخلوط برای بچه ها نیز مفید می باشد.
یکی دیگر از خواص شلغم، خاصیت برطرف نمایندگی سرفه، نرم نمایندگی سینه، معده و روده هاست.
شلغم اشتها را تحریک می کند و سرشار از ویتامین های آ،ب، ث است.
ویتامین آ موجود در شلغم نور چشم را زیاد و قوه بینایی را زیاد می کند و درمان نماینده شب کوری است.
مقاومت پوست و مخاط در برابر میکروب ها مخصوصا ویروس سرماخوردگی و جذام زیاد می کند.
در شلغم گوگرد وجود دارد که این ماده به یاری ویتامین آ سنگ های مثانه، کلیه و کبد را خرد و از پیدایش آن ها جلوگیری می کند.
ویتامین ب موجود در شلغم درمان کم خونی است.
ویتامین ث موجود در آن ضد خون ریزی است و خستگی را برطرف می کند. ویتامین ث ضد سرماخوردگی است و مانند پنیسیلین، میکروب کش قوی می باشد.
شلغم برای افرادی که معده ضعیف دارند دیر هضم و نفاخ است و هرچه کوچکتر باشد و بهتر پخته شود این عیب در آن کمتر است.

گروه سلامت خبرنگاران