گاهی از دور به تماشای خود بنشینیم - پرسینا بلاگ

به گزارش گروه رسانه های خبرنگاران، راننده تاکسی مرد میانسال و اخمویی بود که دائم زیر لب چیز هایی می گفت که مفهوم نبود. حتماً شاکی از اوضاع مالی و گرانی و مشکلاتی از این دست بود که مدام غرولند می کرد، ولی به نظر می رسید به زمین و زمان، به پیاده و سواره و حتی به من و بقیه مسافرهایش ناسزا می گفت. رفتارش به گونه ای بود که انگار کلاً حق با اوست و دیگران حقوق او را نادیده می گیرند. با سرعت بالایی رانندگی می کرد و به پیاده و سواره هم رحم نمی کرد. با اعتراض گفتم: آقا کمی آروم تر برونید، نزدیک بود بزنید به عابر پیاده. با عصبانیت جواب داد: مگه ندیدی آقا؟! حق تقدم با منه. دیدم فایده ندارد برایش یک بار دیگر کتاب آیین نامه رانندگی را مرور کنم که در خطوط عابر پیاده حق تقدم با سواره نیست. راننده عصبی چیزی به اسم ترمز را نمی شناخت و اگر خودرویی راه را برایش باز نمی کرد ناسزا بود که حواله او می کرد. این راننده تاکسی مثل بسیاری دیگر که فکر می نمایند همواره حق تقدم با آنهاست با سرعت رانندگی می کرد و توجهی به دیگران نداشت. خلاصه با دلهره به مقصد رسیدم. از خودرو پیاده شدم و به راننده عصبانی گفتم با این رانندگی حق دیگران را هم ضایع می کنید و این را حق خود می دانید، در حالی که همواره حق با شما نیست.

بعضی ها فکر می نمایند همواره حق با آنهاست در حالی که این طور نیست. حتی خیلی از ما در موقعیت های مختلف که قرار می گیریم فکر می کنیم حق با ماست و دیگران به ما زور می گویند یا مورد ظلم دیگران قرار گرفته ایم در حالی که چنانچه فردی در همان موقعیت قرار بگیرد حق را به او نمی دهیم این در حالی است که همواره حق به جانب بودن از ما شخصیتی را در ذهن دیگران می سازد که شاید اصلاً دوست نداریم باشیم. بیشتر افرادی که معتقدند حق با آنهاست با دلایل بی شماری روی نظر خود پافشاری می نمایند تا به دیگران ثابت نمایند حق با آنهاست. یا بعضی افراد با رفتار طلبکارانه و حق به جانبی با دیگران برخود می نمایند که فقط باعث رنجاندن و آزار دیگران می شوند. مثلاً همین فرهنگ غلط رانندگی که در جامعه ما وجود دارد. بسیاری از راننده ها فکر می نمایند خیابان قرق شده برای آنهاست و فقط آن ها باید با سرعت حرکت نمایند. تصور کنید وقتی چنین دیدگاهی را تمام راننده ها داشته باشند شهر به مثابه یک پیست مسابقه می گردد، چون هر کدام فکر می نمایند حق با آنهاست.

با همین تصور وقتی هم تصادفی رخ می دهد خاطی باز تصور می نماید اشتباه از خودروی دیگری بوده که باعث شده تصادف کند. مثل همان راننده تاکسی که کنار خیابان ابتدای یک خروجی ایستاده بود تا مسافر پیاده کند، بدون آنکه به آیینه چپ خود نگاه کند حرکت نموده و با خودرویی که چراغ گردش به راست خود را برای خارج شدن از خروجی زده بود تصادف کرد. افسر هدایت و رانندگی در همان نگاه اول تشخیص داد که راننده تاکسی مقصر است، ولی راننده تاکسی اصلاً قبول نداشت که مقصر است و می گفت این راننده حق نداشت که از خروجی خارج گردد. پلیس می گفت تو حق نداشتی ابتدای خروجی مسافر پیاده کنی و بدون رعایت قوانین رانندگی حرکت کنی. این آقا اگر از این خروجی خارج نگردد پس از کجا خارج گردد؟ ولی گوش راننده تاکسی این صحبت ها را نمی شنید و مدام افسر هدایت و رانندگی را متهم به طرفداری از راننده دیگر می کرد.

بی تردید رفتار های حق به جانب در وهله اول به خود فرد آسیب می زند و بعد به دیگران. کسی که همواره فکر می نماید نظریه های او درست است به مرور ارتباط های محبت آمیز خود را از دست می دهد. انسان های حق به جانب همواره با یک گارد محکم با دیگران برخورد می نمایند. همواره با صدای بلند حرف های خود را می زنند و اجازه دفاع به دیگران را نیز نمی دهند. حال اگر این نظر و عقیده فرد حق به جانب درست باشد دیگران هم می پذیرند، ولی در بسیاری از مواقع درست نیست و فرد تصور می نماید که حق با اوست.

معمولاً افراد دوست ندارند طرف مقابلشان روحیه حق به جانب داشته باشد و مجال دفاع برای او نگذارد. در واقع در ارتباط های دو نفره وقتی فقط یک نفر متکلم وحده است قاعدتاً ارتباط های این گونه، دوام نمی آورد و خیلی زود به جدایی می کشد. این افراد همواره در محاورات خود با نظر دیگران یا فرد مقابل خود مخالفت و سعی می نمایند حرف های او را اصلاح نمایند. ممکن است این کار را به طریقی کاملاً محبت آمیز یا خصمانه انجام دهند، اما در هر حالت نظرات خود را در چارچوبی کاملاً متضاد با نظرات فرد مقابل مطرح می نمایند. این نوع مصاحبه و ارتباط با دیگران باعث می گردد طرف مقابل خسته شده و بسیار آزار ببیند. حالا اگر هر کدام از ما فقط برای یک بار مثل خود آن ها رفتار کنیم، حتی برای لحظه ای نمی توانند رفتار شبیه رفتار خودشان را تحمل نمایند.

روانشناسان معتقدند ریشه رفتار حق به جانب را مثل خیلی دیگر از رفتار های نابهنجار باید در تربیت کودکی افراد جست وجو کرد. در واقع اینجا هم تربیت غلط والدین است که موجب شکل گیری روحیه خودمحورانه و حق به جانب در فرد می گردد و در بزرگسالی به شکلی بسیار آسیب زا خود را نشان می دهد. اگر در صندلی والدین یک خانواده هستیم نباید فراموش کنیم همان طور که بچه ها برای ادامه حیات و رشد کردن به آب و غذا احتیاج دارند به عشق و محبت و شنیده شدن هم احتیاج دارند. اگر از همان کودکی به فرزندان مان یاد بدهیم که چگونه نظرات خود را بیان نمایند و یا چگونگی پذیرش مسئولیت گفتار یا رفتار اشتباه شان را به آن ها یاد بدهیم قطعاً در بزرگسالی به انسان حق به جانبی تبدیل نمی شوند. انسان های حق به جانب همان بچه هایی هستند که با مهر و محبت کافی و تربیت متعادل بزرگ نشده اند. تا زمانی که به بچه ها یاد ندهیم که چطور زخم هایشان را التیام بخشند آن ها به دنبال درمان های موقت خواهند بود و زخم هایشان را با زخم زدن و آسیب رساندن به دیگران مرهم خواهند گذاشت. بچه ها زخم خورده بزرگ می شوند و به بزرگسالی زخم خورده تبدیل می شوند. از آنجا که هیچ کس به بعضی از ما یاد نداده چطور زخم خود را التیام ببخشیم، سعی می کنیم با حق به جانب نشان دادن خودمان، درمانی موقتی پیدا کنیم. خیلی از ما دوست داریم همواره حق با ما باشد، چون فکر می کنیم در این صورت باارزش خواهیم بود و این احساس مرهمی کاذب بر زخم های کودکی مان می گردد.

شاید درمان روحیه خودمحورانه و حق به جانب بودن خیلی هم سخت نباشد. کافی است گاهی کلاهمان را قاضی و از دور به خودمان نگاه کنیم تا بهتر متوجه شویم که حق با ما هست یا نیست. البته این کار هم یک هنر است و احتیاج به تمرین بسیاری دارد. اینکه بتوانیم از خودمان دور شویم و مثل یک تماشاگر نقاد به قضاوت و تحلیل تابلوی شخصیت مان بپردازیم.

منبع: روزنامه جوان

سفرهای ادلیا: سفرهای ادلیا: ارزانترین تورهای مسافرتی اروپایی، آسیایی و کانادا