گزارش، عملیات ترکیه در شمال سوریه؛ حل دغدغه امنیتی در بیراهه اشغالگری
به گزارش پرسینا بلاگ، ترکیه در حالی شمارش معکوس برای حمله به شرق فرات را کلید زده که درباره ابعاد حقوقی و سیاسی این حرکت و همینطور راهکار بلند مدت نگرانی امنیتی آنکارا درباره شمال سوریه نکات زیادی وجود دارد.
به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، ترکیه طی چند ماه گذشته با اشاره به افزایش تهدیدات امنیتی ناشی از حضور نیروهای کرد پ گ و پ د که وابسته به پ ک ک هستند در مرزهای شاقتصادی سوریه خواهان حمله به شرق فرات و ایجاد منطقه امن آن شده بود.
ترکیه بدنبال تشکیل منطقه امن یا گذرگاه صلح
رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه نیز بارها در سخنرانی ها و مواضع خود به این تهدید اشاره نموده و این جمله را همیشه به کار برده است: یک شب ناغافل حمله خواهیم کرد.
نقطه عطف و اوج این اظهارات را می توان سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل خواند که اردوغان در آن ضمن اعلام اراده ترکیه برای حمله به شرق فرات از طرحی برای اسکان آوارگان سوری رونمایی کرد.
بلند پروازی های اردوغان با طرح 27 میلیارد دلاری
اردوغان در طرح خود ضمن اشاره به حمله به شرق فرات و ایجاد منطقه امن در این منطقه، کار ساخت خانه های مسکونی و نیز ساختمان های اداری را در دستور کار قرار داده که در آن برای هر خانواده آواره سوری یک خانه حدود 200 متری و یک مزرعه در نظر گرفته شده و بین یک تا دو میلیون آواره را در خود جای می دهد.
طرح مد نظر اردوغان البته آنچنان دست یافتنی نیز نمی نماید زیرا هزینه این بلند پروازی بالغ بر 27 میلیارد دلار برآورده شده که رئیس جمهور ترکیه در سخنرانی خود در سازمان ملل و همچنین دیدارهای خود کوشش کرد تا مقامات غربی را برای تامین هزینه آن قانع کردن کند.
این دورنما زمانی خود را دست نیافتنی تر نشان می دهد که بدانیم اتحادیه اروپا طی چند سال گذشته و علیرغم مذاکرات مکرر و تهدیدات بسیار ترکیه مبنی بر رسیدگی به وضعیت آوارگانی که در این کشور ساکن هستند و تامین هزینه آنها تنها تعهد کرد که مبلغ 6 میلیارد یورو پرداخت کند که بخشی از این مبلغ نیز هنوز پرداخت نشده است.
تشکیل مرکز فرماندهی مشترک برای حمله به شرق فرات
ترکیه برای کاستن از هزینه های جنگ خود چه از نظر اقتصادی و چه حقوقی کوشش کرد تا آمریکا را نیز به این موضوع وارد کند. نتیجه این کوشش های چند ماهه تشکیل مرکز فرماندهی مشترک در شانلی اورفا بود که با حضور چند ژنرال آمریکایی و همتایان ترکیه ای آنها و نیز چند گشت مشترک هوایی و زمینی در نقاطی محدود در شمال سوریه بود.
پس از فشارهای سیاسی و رسانه ای مقامات ترکیه ای مبنی بر لزوم حمله به شرق فرات و خودداری از اتلاف وقت و همینطور اعتراض به طرف آمریکایی که اقدام به ارسال تجهیزات سبک و نیمه سنگین به نمودهای همپیمان خود در این منطقه نموده بود، مقامات آمریکایی از مواضع خود درباره حمله ترکیه به شرق فرات کوتاه آمدند.
اگرچه در گذشته شاهد تهدید جدی مقامات آمریکایی نسبت به حمله ترکیه به شرق فرات بودیم که اقتصاد این کشور را نابود نموده یا آن را با تحریم های سخت روبرو می نمایند، در گفت وگوی تلفنی اردوغان با ترامپ چنین تهدیداتی تکرار نشده و چراغ سبز مشروطی به آنکارا داده شد.
واشنگتن ترکیه و متحدان کُردش را تنها گذاشت؟
بر اساس بیانیه کاخ سفید و پنتاگون، آمریکا به طرف ترک اعلام نموده که از این حمله حمایت ننموده و با آن مخالفت نیز ندارد، همچنین مسئولیت تروریستهای داعشی در این منطقه که اسیر نمودها و آمریکا هستند نیز با ترکیه است.
معنای این بیانیه آن است که اولاً ترکیه به تنهایی باید وارد این جنگ شده و هزینه اقتصادی، سیاسی و حقوقی آن به طور کامل متوجه آنکاراست و در ثانی ترکیه است که باید اعضای داعش را نگهداری و مدیریت کند که این برای ترکیه کاری خطرناک و هزینه زاست.
از شب گذشته ترکیه ارسال تجهیزات و آمادگی نظامی خود برای حمله به شرق فرات را به بالاترین سطح ممکن رسانده و حتی اخباری مبنی بر حمله هوایی ارتش ترکیه به مناطقی در حسکه منتشر شده است. هر چند پنتاگون در اطلاعیه ای که شب گذشته منتشر کرد، آسمان شمال سوریه را برای ترکیه ممنوع نموده و این کشور را از ائتلاف هوایی خود نیز خارج کرد.
این موضوع نیز ممکن است هزینه های ترکیه در عملیات را بالاتر ببرد زیرا بیشتر به نیروی زمینی وابسته شده که این یعنی تلفات بیشتر در عملیات. عملیاتی که از سوی ترکیه به نام چشمه صلح و با هدف ایجاد منطقه امن یا گذرگاه صلح انجام خواهد گرفت.
اجازه ترکیه از اشغالگر برای اشغال سوریه
شمارش معکوس برای حمله ترکیه به شمال شرق سوریه همراه با متحدان ترکیه در سوریه یعنی شبهه نظامیان موسوم به ارتش آزاد و چند گروه ترکمان شروع شده و تصور می گردد که طی به زودی این اتفاق رخ دهد. اما چند نکته در این خصوص قابل توجه است:
اول اینکه ترکیه برای حمله به شمال سوریه با آمریکا هماهنگ نموده و از این کشور اجازه گرفته در حالیکه آمریکا در موضوع سوریه خود یک مهمان ناخوانده بوده و اشغالگر محسوب می گردد و تشکیل اتاق عملیات با این کشور و هماهنگی با آن برای حمله یا جنگی در سوریه اقدامی غیر قانونی و فاقد مشروعیت حقوقی و سیاسی است که هزینه های سنگینی را برای ترکیه به همراه داشته و در حال و آینده شرایط سختی را برای این کشور به همراه خواهد داشت. زیرا در صورت ورود بدون اجازه دولت دمشق، علیرغم هزینه های اقتصادی و جانی که خواهد پرداخت به عنوان کشوری اشغالگر قلمداد شده و باید دیر یا زود این منطقه را ترک کند.
دوم اینکه مدیریت مناطق مختلف سوریه با دولت دمشق است و ارتش سوریه باید حاکمیت خود را بر کل کشور تثبیت کند. ترکیه در حالی نسبت به حضور نمودهای وابسته به آمریکا و پ ک ک در شمال شرق سوریه نگران است که خود یکی از موانع اصلی بسط حاکمیت دمشق بر کل کشور است و اگر مانع تراشی و حمایت این کشور از تروریست ها در ادلب نبود چه بسا پرونده ادلب طی ماههای گذشته بسته می شد و دمشق می توانست مانع اقدامات نمودهای وابسته به پ ک ک در مرزهای جنوبی ترکیه گردد.
سوم اینکه در کنفرانس آستانه قرار بر احترام به حفظ تمامیت ارضی سوریه و حاکمیت این کشور بود و بیانیه ای که طرفین در آنکارا صادر کردند بر این نکته تاکید داشت. هر چند ایران و روسیه نیز بر نگرانی های ترکیه درباره تهدیدات امنیتی در شمال سوریه تاکید داشته و آن را به رسمیت شناختند. این اقدام ترکیه با روند سوچی و آستانه اختلافاتی دارد که آنکارا باید به آن توجه کند.
چهارم اینکه آمریکا با تخلیه بخش هایی از شمال سوریه و تنها گذاشتن نمودهای مورد حمایت خود در مقابل ارتش ترکیه باردیگر نشان داد که کشور قابل اعتمادی نبوده و با همه طرف ها تا زمانی حاضر به کار است که منافعش ایجاب کند و با کوچکترین اتفاق یا تغییر مسیری، متحدان و همپیمانان خود را تنها گذاشته و خواهد رفت.
نمونه آن تنها گذاشتن نمودهای مورد حمایتش در شمال سوریه است که علیرغم درخواست های مکرر و حتی اعتراض های مردم و مسئولین این گروهها تنهایشان گذاشت و ترامپ در توییتی نوشت: ما از نمودها حمایت زیادی نموده ایم و پول زیادی نیز بابت مبارزه با داعش و اقدامات خود گرفته اند.
این اتفاق ممکن است برای هر گروه یا کشور دیگری نیز رخ دهد که در منطقه چندین نمونه از آن را طی سالهای گذشته می توان به راحتی یافت. اعتماد و اتکای ترکیه به آمریکا با توجه به اینکه این کشور به دنبال ترک منطقه است چندان عقلانی به نظر نمی رسد.
مذاکره با دمشق تنها راهکار بلند مدت پیش روی آنکارا
در انتها باید گفت که اقدامات پر هزینه و تنش زا مانند عملیات نظامی از سوی ترکیه در سوریه نمی تواند در بلند مدت نگرانی های امنیتی این کشور از مرزهای جنوبی خود را متوقف نموده و تنها راهکار بلند مدت، مصاحبه و مذاکره با دمشق و همکاری با آن برای مقابله و پیروزی بر تروریسم در کشور است. ایجاد ثبات در سوریه مانع تشکیل کریدورهای تروریستی و مناطق خودگردان می گردد که دغدغه ترکیه به شمار می رود.
توافقاتی مانند آدانا که در گذشته بین دمشق و آنکارا در ابعاد امنیتی منعقد شده و نتایجی به همراه داشته می تواند نقطه شروعی برای مذاکرات و همکاری دو کشور باشد که نتیجه آن گسترش و تثبیت ثبات و صلح در سوریه و منطقه است.
گزارش از علی حیدری
منبع: خبرگزاری تسنیمسفر به دور زمین: دور زمین | سفر به دور زمین هیچوقت اینقدر آسون نبوده! تور ارزان، تور لحظه آخری، اروپا، تور تایلند، تور مالزی، تور دبی، تور ترکیه
مجله سرگرمی: پرسینا بلاگ، سیستم مدیریت محتوا پرسینا